Η μειωμένη δυνατότητα πρόσβασης και δημιουργίας χρηστικού χώρου σε
φυτοδώματα εκτατικού και ημί-εντατικού τύπου, οδηγεί συχνά σε απροθυμία
επένδυσης σε αυτά. Η εγκατάσταση χλοοταπήτων σε φυτοδώματα προσφέρει μια
διέξοδο στο παραπάνω προβληματισμό.
Στη παρούσα μελέτη αξιολογήθηκαν: α) η ικανότητα 4 ειδών χλοοτάπητα να
προσαρμοστούν σε συνθήκες φυτοδώματος, (Cynodon dactylon x transvaαlensis ‘Mini
verde’ , Paspalum vaginatum ‘Platinum’, Zoysia japonica ‘Zenith’, Festuca
arundinaceae ‘Grande II’) β) η επίδραση διαφορετικού βάθους υποστρώματος (7,5
cm και 15 cm) και, γ) η εφαρμογή διαφορετικών αρδεύσεων και υδατικής
καταπόνησης στα βιομετρικά και φυσιολογικά χαρακτηριστικά των γρασιδιών.
Το υπόστρωμα που δημιουργήθηκε και χρησιμοποιήθηκε αποτελούνταν από κατ’
όγκο αναλογία ΑC40:Pum40:P8:C7:Z5 (όπου AC= θερμικά επεξεργασμένη άργιλος,
Pum= ελαφρόπετρα, P= τύρφη, C= κόμποστ , Ζ= ζεόλιθος).
Η μελέτη διεξήχθη από 17 Ιουλίου 2011 έως 14 Σεπτεμβρίου 2011 ,οι χλοοτάπητες
τοποθετήθηκαν σε λυσίμετρα διαμέτρου 30cm, στα οποία είχαν τοποθετηθεί όλες οι
διαστρώσεις φυτοδώματος και το υπόστρωμα. Οι μετρήσεις περιελάμβαναν τον
προσδιορισμό της εξατμισοδιαπνοής, της υγρασίας του υποστρώματος, του δείκτη
πρασινότητας/χλωροφύλλης του φυλλώματος (SPAD), της αντίσταση των στοματίων
(Porometer), του κανονικοποιημένου δείκτη διαφοράς βλάστησης (NDVI) και
ψηφιακή καταγραφή της φυτοκάλυψης για υπολογισμό του ποσοστού πράσινης
φυτοκάλυψης (Green Turf Cover, GTC).
Βρέθηκε ότι όλα τα είδη χλοοταπήτων εμφάνισαν καλύτερα αποτελέσματα με τη
χρήση πλήρους αρδεύσεως και μεγάλου βάθους υπόστρωμα (15cm). Η άρδευση με
μεγαλύτερη ποσότητα νερού επέδρασε θετικά στην ανάπτυξη των χλοοταπήτων. Τα
λυσίμετρα που δέχονταν πλήρη άρδευση παρουσίασαν αυξημένο ποσοστό πράσινης
φυτοκάλυψης,τιμές NDVI, πρασινότητας, μεγαλύτερη υγρασία στο υπόστρωμα τους
και μικρότερη αντίσταση των στοματίων τους. Το βάθος του υποστρώματος δεν
επέδρασε σημαντικά στις μετρήσεις που αφορούσαν τις φυσιολογικές διεργασίες των
φυτών, αλλά επέδρασε θετικά στις μετρήσεις που αφορούσαν την οπτική ποιότητα του
χλοοτάπητα, καθώς τα λυσίμετρα με βάθος υποστρώματος 15 cm κατέγραψαν μεγαλύτερο ποσοστό πράσινης φυτοκάλυψης και μεγαλύτερες τιμές NDVI με
αυξητική τάση διαφοράς όσο η επιβαλλόμενη καταπόνηση αυξανόταν. Η αύξηση του
βάθους του υποστρώματος όμως σημαίνει και αύξηση της στατικής επιβάρυνσης του
κτιρίου, κάτι που δεν είναι εφικτό σε όλες τις περιπτώσεις.
Το είδος Zoysia japonica ‘Zenith’ είναι αυτό που επέδειξε τη μεγαλύτερη αντοχή
στην υδατική καταπόνηση, καθώς διατήρησε το χρώμα και τις φυσιολογικές
διεργασίες κατά 24 περισσότερες ημέρες υπό ελλειπή άρδευση. Σε πλήρη άρδευση και
βαθύτερο υπόστρωμα τα είδη Z. japonica ‘Zenith’ και P. vaginatum ‘Platinum’
διατήρησαν το χρώμα και τις φυσιολογικές διεργασίες τους καθ’ όλη τη διάρκεια του
πειράματος (59 ημέρες). Επίσης το Z. japonica ήταν το μόνο που κατάφερε να
διατηρήσει το χρώμα και τις φυσιολογικές της διεργασίες, σε υπόστρωμα 7,5 cm με
χρήση πλήρους άρδευσης. Σε όλα τα είδη βλέπουμε ότι η αντικατάσταση της πλήρης
άρδευσης σε ρηχό υπόστρωμα 7,5 cm, με βαθύτερο υπόστρωμα 15 cm απαιτεί
μικρότερη ποσότητα άρδευσης.
Η μικρότερη ποσότητα νερού καταναλώθηκε από το είδος Z. japonica (299,94mm
για 59 ημέρες) σε υπόστρωμα ύψους 15 cm με εφαρμογή ελλειμματικής άρδευσης. Οι
επεμβάσεις του Z. japonica με πλήρη άρδευση σε βαθύ και ρηχό υπόστρωμα
χρειάστηκαν 332,82 και 307,80 mm αντίστοιχα. Αντίθετα το P. vaginatum χρειάστηκε
323,63 mm νερού σε βάθος υποστρώματος 15cm με εφαρμογή πλήρους αρδεύσεως. Η
μέση ημερήσια εξατμισοδιαπνοή για όλες τις επεμβάσεις τη περίοδο της καταπόνησης
ήταν: F.arundinacea 6,91 mm d
1
και C.dactylon 5,88 mm d
-1
-1
, P. vaginatum 5,73 mm d
-1
, Ζ. japonica 5,31 mm d
. Αυξημένες συνολικά υδατικές ανάγκες κατά 16%
εμφάνισε η F.arundinacea σε σύγκριση με τα θερμόφιλα είδη.
Από τα αποτελέσματα υπολογίζεται ότι για την περίοδο της μελέτης, η οποία
ταυτίζεται με την περίοδο αιχμής των υδατικών απαιτήσεων, Tο κόστος άρδευσης ,με
τις υπάρχουσες τιμολογιακές τιμές, ενός χλοοτάπητα Ζ. japonica συνολικής έκτασης
100 m
2
με υπόστρωμα 15 cm σε φυτοδώμα των Αθηνών θα ήταν 8,55 € μηνιαίως.
Όλα τα είδη επέδειξαν πολύ καλή ικανότητα επαναφοράς μετά από τη
συγκεκριμένη περίοδο καταπόνησης. Τα είδη F.arundinacea και P.vaginatum
παρουσίασαν συμπτώματα ανοξείας με τη συνεχή άρδευση στο 100% της εξάτμισης
κατά τη περίοδο επαναφοράς. H μέση ημερήσια εξατμισοδιαπνοή για όλες τις
επεμβάσεις κατά τι περίοδο επαναφοράς ήταν: για το F.arundinacea 6,60 mm d
4
-1
-
, για
το P. vaginatum 6,43 mm d
-1
, για το Ζ. japonica 6,46 mm d
-1
και για το C. dactylon
5,72 mm d
-1
εάν συγκρίνουμε αυτές τις τιμές με τη μέση ημερήσια εξατμισοδιαπνοή
κατά τη περίοδο της καταπόνησης, παρατηρούμε ότι μόνο τα είδη Z. japonica και P.
vaginatum είχαν την ικανότητα να μειώσουν τις ανάγκες τους κατά τη περίοδο καταπόνησης.
The limited access and creation of usage space in extensive and semi-intensive
green roofs, often results in a reluctancy towards investing on them. The installation of
turfgrass in planted roofs offers a useful solution to this speculation.
In the specific research the following issues were evaluated : a) the capacity of four
grass species to adjust in planted roof’s circumstances, (Cynodon dactylon x
transvaαlensis ‘Mini verde’ , Paspalum vaginatum ‘Platinum’, Zoysia japonica
‘Zenith’, Festuca arundinaceae ‘Grande II’) . b) The effect of a different depth of the
substrate (7,5 cm and 15 cm) and c) the application of different irrigation methods and
drought periods at grasses biometric and natural characteristics.
The substrate that was created and used consisted of volume ratio AC
:
C
7
: Z
(where AC = heat-treated clay, Pum = pumice, P = peat, C = compost, Z =
zeolite).
5
The study took place from July 17, 2011 until September 14,2011. The turfgrass
were planted in lysimeters of 30 cm diameter, in which all planted roof layers and the
substrate were placed. The measurements included : the specification of the
evapotraspiration, the measuring of the humidity of the substrate, the weight of planted
roof, the level of greening/chlorophyll of the foliage (SPAD), the resistance of the leafs
stomatal (Porometer), the normalized difference vegetation index (NDVI) and the
digital recording of plant coverage in order to calculate thw percentage of green turf
cover (GTC).
It was found that all species of turfgrass provided better results combined with full
irrigation and big depth of substrate (15 cm). The irrigation with bigger quantity of
water, helped the development of the turfgrass. Fully-irrigated lysimeters showed
increased percentage of green turfgrass cover, NDVI ,SPAD, and substrate humidity
values and lower resistance of the stomata. The depth of the substrate did not affect
significantly the measurements concerning the physiological processes of plants, but
had a positive impact on the measurements concerning the visual quality of the grass,
lysimeters to the substrate depth of 15 cm recorded higher percentage of green
turfgrass cover and higher NDVI values with increasing difference trend as the imposed stress increased. Increasing the depth of the substrate also means an increase
of the static charge of the building, something not possible in all cases.
Zoysia japonica 'Zenith' showed the greatest resistance to water stress, and retained
the color and physiological processes by 24 more days with poor irrigation. In full
irrigation and deeper substrate species Zoysia japonica 'Zenith' and Paspalum
vaginatum 'Platinum' maintained their color and their physiological processes
throughout the duration of the experiment (59 days). Also Z. japonica is the only
specie that has maintained its color and physiological processes in 7,5 cm substrate
using full irrigation. In all species we see that the replacement of full irrigation in
shallow substrate (7,5 cm), with a 15 cm substrate, requires less amount of irrigation.
The smallest amount of water was consumed by Z. japonica (299,94 mm for 59
days) on a substrate of 15 cm by applying deficit irrigation. The operations of Z.
japonica with full irrigation in deep and shallow substrate took 332.82 and 307,80 mm,
respectively. While P. vaginatum needed 323,63 mm of water in depth of 15cm
substrate by applying full irrigation. The average daily evapotranspiration for all
operations in the water stress period were: F.arundinacea 6,91 mm d
, P. Vaginatum
5,73 mm d
-1
, Z. japonica 5,31 mm d
-1
and C.dactylon 5,88 mm d
-1
. Increased total
water needs by 16% showed the F.arundinacea compared with warm season species.
According to the results, it is estimated that for the period of study, which coincides
with the period of peak water requirements, the irrigation cost, with existing tariff
rates, for Z. japonica green roof with total area of 100 m
2
with a 15 cm substrate in
Athens would be 8,55 € per month.
All species presented very good ability to restore after the water stress period.
F.arundinacea and P.vaginatum had anaerobic symptoms with continuous irrigation at
100% of evaporation during the return period. The average daily evapotranspiration for
all interventions at this restore period were for the F.arundinacea 6,60 mm d
, for P.
vaginatum 6,43 mm d
-1
, the Z. japonica 6,46 mm d
-1
-1
-1
and the C. dactylon 5,72 mm d
.If we compare these values with the average daily evapotranspiration during the
period of stress, we observe that only the species Z. japonica and P. vaginatum were
able to reduce their needs during the period of stress.
