Επίδραση της μετασυλλεκτικής εφαρμογής υψηλής συγκέντρωσης CO2 στην ποιότητα και την αποθηκευτική ζωή καρπών φράουλας

Abstract

Η παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε στο Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών του Γ.Π.Α. και είχε ως αντικείμενο μελέτης την επίδραση της μετασυλλεκτικής εφαρμογής υψηλής συγκέντρωσης CO2 στην ποιότητα και την αποθηκευτική ζωή καρπών φράουλας που συγκομίστηκαν σε τρεις περιόδους από εμπορικές καλλιέργειες στη ΒΔ Πελοπόννησο. Καρποί φράουλας της ποικιλίας Camarosa που συγκομίστηκαν το Μάρτιο και της ποικιλίας Sabrina που συγκομίστηκαν στις αρχές και τα τέλη Μαΐου του 2014, αποθηκεύτηκαν σε πλαστικές συσκευασίες στους 2 0C σε αέρα και σε ελεγχόμενες ατμόσφαιρες (ΕΑ) με συνδυασμούς επιπέδων Ο2 (21%, 5%, 8%) και CO2 (0%, 0,03%, 10%, 20%) και παρέμειναν στους 10 0C για 3-4 ημέρες εκτός των συσκευασιών, για να μελετηθεί η μετασυλλεκτική συμπεριφορά τους στο «ράφι». Πριν και μετά το πέρας της αποθήκευσης προσδιορίστηκαν διάφορα ποιοτικά χαρακτηριστικά των καρπών, όπως το βάρος, η συνεκτικότητα, ο χρωματισμός (φωτεινότητα, ένταση κόκκινου χρώματος, απόχρωση, ένταση χρώματος), το περιεχόμενο σε ολικά διαλυτά στερεά, το pH, η τιτλοδοτούμενη οξύτητα, η συγκέντρωση σε φαινολικές ουσίες και ανθοκυανίνες. Γενικά, οι εφαρμογές ΕΑ με υψηλό CO2 συνέβαλαν εν μέρει στην αύξηση ή διατήρηση της φωτεινότητας και της έντασης του κόκκινου χρώματος της εξωτερικής επιφάνειας των καρπών μόνο όταν το Ο2 διατηρήθηκε σε ατμοσφαιρικά επίπεδα (21%). Όμως, παρατηρήθηκε ανεξαρτήτως μεταχείρισης ανάπτυξη σκουρόχρωμου χρωματισμού με την πρόοδο της αποθήκευσης, η οποία ήταν λιγότερο έντονη κατά την αποθήκευση σε αέρα και δευτερευόντως σε ΕΑ με 21%O2-20%CO2. Η απόχρωση του εσωτερικού των καρπών δεν μεταβλήθηκε με την εφαρμογή υψηλού CO2 αλλά παρατηρήθηκε τάση για αποχρωματισμό (μείωση έντασης χρώματος). Οι μεταβολές του χρώματος στην επιφάνεια και στο εσωτερικό των καρπών δεν συσχετίζονται πάντα με το περιεχόμενό τους σε ολικές ανθοκυανίνες. Η συνεκτικότητα δεν φάνηκε να επηρεάζεται σημαντικά από τη σύσταση της ατμόσφαιρας και διατηρήθηκε στα προ-αποθήκευσης επίπεδα καθ’ όλη τη διάρκεια της αποθήκευσης. Η αποθήκευση σε υψηλό CO2, ιδιαίτερα στην ποικιλία Sabrina προκάλεσε μικρότερη μείωση των ολικών διαλυτών στερεών και της τιτλοδοτούμενης οξύτητας με την πρόοδο της αποθήκευσης σε σχέση με αποθήκευση στον αέρα. Η εμφάνιση μετασυλλεκτικών προσβολών ήταν πολύ χαμηλή έως και μηδενική σε κάθε περίπτωση, επομένως δεν παρατηρήθηκε θετική επίδραση των ΕΑ στον περιορισμό των σήψεων μετασυλλεκτικά. Συμπερασματικά, αν και η επίδραση δεν ήταν ιδιαίτερη στα περισσότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά των καρπών που προσδιορίστηκαν, οι ατμόσφαιρες με 21%O2-20%CO2 διατήρησαν καλύτερα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των καρπών, ιδιαίτερα στη ποικιλία "Sabrina", περιορίζοντας σε κάποιο βαθμό την εξέλιξη της ωρίμανσης, χωρίς να προκαλούν αρνητικές συνέπειες στην εμφάνιση (ανάπτυξη σκούρου χρωματισμού) των καρπών.

The experiment was carried out in the Laboratory of Vegetable Production of the Agricultural University of Athens during 2014 and its objective was to study the effect of high CO2 concentration on quality characteristics and storage life of strawberry fruits harvested in three periods from commercial crops in NW Peloponnese. Fruits of two strawberry varieties (Camarosa and Sabrina) were stored in plastic packages either in air or controlled atmospheres (CA) at 2 0C using different combinations of O2 (21%, 5%, 8%) and CO2 levels (0%, 0,03%, 10%, 20%) and were subsequently kept in the air at 10 0C for 3-4 days to study their shelf life behaviour. Weight, firmness, colour of skin and internatl tissues (lightness, intensity of red colour, hue angle, chroma), pH, titratable acidity, total soluble solids and concentration of total phenolics and anthocyanins of the fruits were determined after harvest and at the end of each storage period. The experimental data showed that CA using high CO2 levels and atmospheric O2 (21%), increased or maintained both lightness and colour intensity of fruit surface. In all cases storage resulted in darkening of fruit skin; however at a lower degree when fruits were stored in air or 21%O2-20%CO2. During storage at high CO2 a tendency for colour loss of the internal tissues was observed (reduction of chroma values), although no change in hue was recorded. Colour changes after storage either on the surface or in the internal tissues did not correlate well with the total anthocyanin content of fruits. Fruit firmness was not significantly affected by the experimental treatments. High CO2 storage, of "Sabrina" fruits in particular which presented inferior storage ability compared to those of “Camarosa”, caused a lower reduction of total soluble solids and titratable acidity during storage at 2 oC, compared to air. The incidence of postharvest decay was negligible in all treatments in each sampling date, therefore, no beneficial effect of elevated CO2 levels in suppressing postharvest disease occurence was observed. In conclusion, CA storage did not substantially affect most of the quality properties of fruits, unless when low O2 concentrations were used. However, the use of CA 21%O2-20%CO2 reduced the maturation rate of fruits during storage and resulted in better retention of quality characteristics, particularly in the susceptible to storage cv. Sabrina, without negative effects on fruit appearance.